Deze zomer kan je zomaar één van de zeven Cycleseeing fietskaarten tegenkomen bij de grote fietsverhuurders in Amsterdam. Heb je er wel eens bij stilgestaan hoe zoiets ontwikkeld wordt? Vanaf het strategisch advies tot de verspreiding van de kaartjes zijn we drie jaar bezig geweest. Dit is een verhaal over toerisme, gebiedsbeleving, fietsen en samenwerken met 18 gemeenten.
Op een van de warmste dagen van de hete zomer van 2016 stapte ik op de fiets naar Purmerend om samen met een Nieuw-Zeelandse tekstschrijver op zoek te gaan naar ‘the monkey’ van Waterland. De lekke band die ik onderweg kreeg was een peulenschilletje bij wat er daarna allemaal nog moest gebeuren voordat de zeven pallets vol routekaartjes voor de deur van mijn huis waren afgeleverd – en die daarna nog even hun weg moesten vinden naar de deelnemende gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam en de grote fietsverhuurders in de stad zelf.
De voorloper van Cycleseeing is in 2013 bedacht door Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam en werd daarna ondergebracht bij Stadsregio Amsterdam. Goede ideeën komen nooit alleen, want eind 2013 stemde de gemeenteraad in met een motie van GroenLinks onder de naam Groene Lopers: een voorstel voor een regionaal netwerk van comfortabele fietsroutes. Beide initiatieven werden gecombineerd en in 2016 nam Metropoolregio Amsterdam de verantwoordelijkheid over als belangenbehartiger van de regio en toerismespreiding.
Het Groene Lopers-idee was om de stad te ontlasten door fietstochten naar de Stelling van Amsterdam te organiseren. De doelgroep was - en is nog steeds - de herhaalbezoeker: de toerist die hier al eerder is geweest en alle bekende bezienswaardigheden al bezocht heeft.
De druk van het toerisme op Amsterdam was toen al een hot topic, maar nu nog veel meer: er zijn nog nooit zo veel toeristen geweest in Amsterdam als nu – in 2017 stond de teller op 8,3 miljoen toeristen. Allemaal volgen ze de gebaande paden: Rijksmuseum, Van Gogh Museum, het Anne Frank Huis, De Wallen, coffeeshops, Madame Tussauds… complete chaos.
Ik raakte in gesprek met Stadsregio Amsterdam en adviseerde ze om het iets anders aan te pakken, omdat mensen niet snel de stad uit zullen fietsen om alleen maar forten te gaan bekijken. Ze deelden mijn gedachte dat je mensen eerder op de fiets en de binnenstad uit krijgt, wanneer ze op hun fietstocht langs allerlei bijzondere plekken komen waar iets te doen of te beleven valt.
Monkey Inside had twee doelen: toeristen op de fiets krijgen en ze overtuigen om de binnenstad uit te fietsen. Een probleem dat een simpele en doeltreffende oplossing nodig had; iets dat duidelijk maakte dat je een fiets moet huren én aan sightseeing moet gaan doen. Toen kwam één van mijn favoriete monkeys, de Britse tekstschrijver Paul Falla, met ‘Cycleseeing’: een gloednieuw woord voor het Engelse woordenboek.
Samen met de klant maakten én fietsten we zeven verschillende routes, waarlangs we de toeristische hotspots aangaven. We maakten zeven verschillende kaarten, elk met zijn eigen kenmerkende kleur, Van de verschillende kaarten maakten we ook één grote plattegrond, zoals die van een metronetwerk. Die vertaalden we vervolgens naar verschillende media: posters en displays voor de fietsverhuurders, een website en ansichtkaarten in hotels en bars.
Elke Cycleseeing-route gaven we een bijpassende naam: Waterland, Castles & Gardens, Amstel River, Industrial Heritage, Amsterdam Beach, Authentic Haarlem en natuurlijk Flowers of Amsterdam. De routes zijn opgezet volgens het ‘level’-principe van gamification. Ik kwam op het idee in de zomer dat Pokémon Go heel populair was en kinderen ineens wilden fietsen en wandelen, omdat ze een doel hadden: na een x-aantal kilometers bereikten ze een volgend level in het spel. Met Cycleseeing kun je zelf bepalen welke levels je wilt fietsen.
De eerste route die we ontwikkelden, was de Waterlandroute. Die fungeerde als test. Ik fietste deze pilotroute bewust met een niet-Nederlandse copywriter, omdat ik het belangrijk vond om zijn ervaring als niet-Nederlander mee te nemen, we richten ons immers op buitenlandse toeristen, in het Engels. Je kunt een fietsroute sowieso niet vanachter je bureau plannen, je moet hem zelf fietsen en komt dan dingen tegen die je niet van tevoren kunt bedenken.
Toen we in Ilpendam een stop maakten bij het Wapen van Ilpendam kwam ik erachter dat dit voor Nederlanders een typisch bruin café is met een biljart, een dartboard, tosti’s, biefstuk en saté - niks bijzonders voor Nederlanders, maar iets dat buitenlandse toeristen fantastisch vinden: the authentic Dutch way! Dat merkte ik vooral toen ik dat uitlegde aan de copywriter, want hij vond het een merkwaardig menu. Authenticiteit is een trend binnen het toerisme: toeristen begeven zich het liefst onder de locals en zijn op zoek naar de hidden gems. Cycleseeing speelt in op de behoefte om lokale onontdekte plekjes te verkennen.
De pilot was een succes en na de Waterland-route meldden zich nog een flink aantal gemeenten die ook een route wilden. In een paar maanden tijd hebben we vijf nieuwe routes ontwikkeld, samen met de gemeenten die wilden deelnemen. Pech was wel dat we deze tochten in de winter hebben uitgestippeld: het was berenkoud:
In de 4,5 jaar dat ik bij dit project betrokken ben, is het naar vier verschillende opdrachtgevers gegaan. Ik ben weleens bang geweest dat het kindje bij weer een wisseling van de wacht met het badwater zou worden weggegooid, maar ik bleef gelukkig al die tijd aangehaakt.
Er is ook veel veranderd tussen 2013 en nu. Er reden toen nog nauwelijks elektrische fietsen, nu die er wel zijn wordt de actieradius veel groter. In de tussentijd is ook 'roam like at home' gelanceerd, waardoor iedereen binnen de EU vanuit zijn standaard databundel kan bellen en internetten. En omdat de toeristen voornamelijk uit de EU komen – vooral uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje – kunnen ze de Cycleseeing-website lekker open laten staan op hun mobiel terwijl ze op de fiets zitten. Een enorm voordeel voor dit concept.
Vorige week werden 7 pallets met ruim 100.000 routekaarten bij mij thuis afgeleverd. Voor het eerst heb ik ook de verspreiding opgenomen. Waarom: de distributiepartners, de grote fietsverhuurders in Amsterdam, zijn essentieel. Aangezien er zeven routes zijn met displays en een grote overzichtsposter en er heel weinig ruimte voor promotiemateriaal is, is het belangrijk dat de fietsverhuurders de routes krijgen die bij hen goed lopen. Dat is een kwestie van uitproberen. Vorig jaar ben ik ze allemaal langs gegaan met een kleine proefoplage. Ik heb ik ze allemaal gesproken en nog eens met ze geëvalueerd in september. Per verhuurder maak ik nu een maatwerk-pakket en dat doe ik ook voor de deelnemende gemeenten.
Zo zorg ik dat iedereen krijgt waar hij of zij behoefte aan heeft en er niets weggegooid wordt. Veel werk maar wel heel efficiënt. In de loop van het toeristenseizoen worden de distributiepartners bijgevuld. Tot die tijd staan de dozen bij mij in de schuur en op zolder. Het is goed voor het project dat ik het zo doe. En het past bij Monkey Inside: ondernemen is uiteindelijk sjouwen, zweten en ouderwetse service leveren 🙂
